Το σπήλαιο των Πετραλώνων βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο από το χωριό Πετράλωνα του νομού Χαλκιδικής, περίπου 35 χιλ. ΝΑ από την Θεσσαλονίκη στην δυτική πλευρά του όρους Κατσίκα. Συχνά αναφέρεται ως "κρανίο των Πετραλώνων", ο Αρχάνθρωπος europaeus petraloniensis, το αρχαιότερο ευρωπαϊκό ανθρωποειδές που βρέθηκε εκεί.
Το σπήλαιο ανακαλύφθηκε τυχαία το 1959. Περαιτέρω έρευνες στο σπήλαιο έφεραν στο φως 4 μεμονωμένα δόντια, δύο σκελετούς Αρχανθρώπων περίπου 800,000 ετών, ένα μεγάλο αριθμό απολιθωμάτων διαφόρων ειδών, και αυτό που θεωρείται ως το παλαιότερο ίχνος φωτιάς που είναι γνωστό μέχρι σήμερα.